امروزه با پیشرفت علم در صنعت پزشکی برای درمان ناباروری، داروها می توانند بسیاری از مسائل را درمان کنند و شانس باردار شدن و به دنیا آوردن نوزاد را افزایش دهند. این داروها مشکلات خاصی را درمان می کنند، بنابراین فرد باید آن ها را فقط با توصیه پزشک مصرف کند. مصرف داروهای باروری بدون تشخیص لزوما شانس باردار شدن را افزایش نمی دهد.
ناباروری می تواند ناشی از مشکلاتی در مردان و زنان باشد. اکثر پزشکان توصیه می کنند در صورتی که زنی نتواند باردار شود یا پس از تلاش برای باردار شدن به مدت 12 ماه یا بیشتر به سقط جنین ادامه دهد، به دنبال درمان باشد. برای زنان بالای 35 سال، بسیاری از پزشکان توصیه می کنند پس از 6 ماه تلاش برای باردار شدن، به دنبال درمان ناباروری باشند. زنانی که قاعدگی منظمی ندارند و زنانی با شرایط پزشکی که می تواند بر بارداری تأثیر بگذارد، باید قبل از اقدام به بارداری با پزشک مشورت کنند.
| مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع و قیمت مکمل های ورزشی حاوی پروتئین |
انواع داروهای باروری برای زنان
در ادامه به معرفی انواع داروهای باروری جهت درمان ناباروری ارائه شده است.
- برخی از داروهای باروری سعی می کنند تخمک گذاری را در زنی که به طور منظم تخمک گذاری نمی کند، تحریک کنند.
- برخی دیگر هورمون هایی هستند که یک زن باید قبل از لقاح مصنوعی مصرف کند.
-
داروهایی که باعث تخمک گذاری می شوند
در درمان ناباروری برخی از زنان هستندکه تخمک گذاری نامنظم دارند یا اصلا تخمک گذاری نمی کنند. از هر 4 زن مبتلا به ناباروری، 1 نفر مشکل تخمک گذاری دارد.
داروهایی که می توانند مشکلات تخمک گذاری را درمان کنند عبارتند از:
- متفورمین (گلوکوفاژ): این دارو می تواند مقاومت به انسولین را کاهش دهد. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، به ویژه آن هایی که شاخص توده بدنی بالای 35 دارند، ممکن است در برابر انسولین مقاوم باشند که می تواند باعث مشکلاتی در تخمک گذاری شود.
| مطالعه بیشتر: شناسایی شاخص توده بدنی در انواع تیپ بدنی |
- آگونیست های دوپامین: این داروها سطح هورمونی به نام پرولاکتین را کاهش می دهند. در برخی از زنان، مصرف بیش از حد پرولاکتین باعث مشکلات تخمک گذاری می شود.
- کلومیفن (کلومید): این دارو می تواند باعث تحریک تخمک گذاری شود. بسیاری از پزشکان آن را به عنوان اولین گزینه درمان ناباروری برای زنان مبتلا به مشکلات تخمک گذاری توصیه می کنند.
- لتروزول (Femara): مانند کلومیفن، لتروزول می تواند تخمک گذاری را تحریک کند. در میان زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، به ویژه آن هایی که چاق هستند، لتروزول ممکن است بهتر عمل کند.
| مطالعه بیشتر: راه های مقابله با چاقی |
- گنادوتروپین ها: این گروه از هورمون ها باعث تحریک فعالیت در تخمدان ها از جمله تخمک گذاری می شوند. هنگامی که سایر درمان ناباروری مؤثر واقع نشود، پزشک ممکن است استفاده از یک هورمون محرک فولیکول و یک هورمون لوتئین کننده را توصیه کند. افراد این درمان را به صورت تزریقی یا اسپری بینی دریافت می کنند.
در حدود 10 درصد موارد ناباروری، پزشک نمی تواند علتی را پیدا کند. اصطلاح پزشکی برای این ناباروری غیرقابل توضیح است.
به طور کلی داروهایی که هدفشان تحریک تخمک گذاری است ممکن است در درمان ناباروری کمک کند. این داروها می توانند زن را قادر سازند تا با تعیین زمان مقاربت، شانس باردار شدن را افزایش و همچنین می توانند اثرات مسائل ناشناخته تخمک گذاری را کاهش دهند.
-
هورمون ها قبل از لقاح مصنوعی
برخی از علل درمان ناباروری توسط داروها درمان نمی شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، یا زمانی که پزشک نمی تواند علت ناباروری را شناسایی کند، ممکن است لقاح مصنوعی را توصیه کند. تلقیح داخل رحمی (IUI) شامل قرار دادن اسپرم به طور مستقیم در رحم در حوالی زمان تخمک گذاری است. هنگامی که مشکلی در مخاط دهانه رحم یا تحرک اسپرم وجود دارد، یا زمانی که پزشک نمی تواند علت ناباروری را تشخیص دهد، ممکن است شانس باردار شدن را بهبود بخشد.
| مطالعه بیشتر: مکمل افزایش تستوسترون چیست؟ |
پزشک ممکن است مصرف موارد زیر را قبل از IUI توصیه کند:
- داروهای تخمک گذاری: به عنوان مثال، کلومیفن یا لتروزول می تواند بدن را وادار به تخمک گذاری کند و احتمالاً تخمک های اضافی را آزاد کند.
- محرک تخمک گذاری: از آنجایی که زمان بندی لحظه تخمک گذاری ضروری است، بسیاری از پزشکان تزریق هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) را توصیه می کنند.
- پروژسترون: این هورمون می تواند به حفظ اوایل بارداری کمک کند و خانم ها معمولاً آن را از طریق شیاف واژینال مصرف می کنند.
- لقاح آزمایشگاهی (IVF) شامل برداشتن یک یا چند تخمک است تا پزشک بتواند آن ها را با اسپرم در پتری دیش بارور کند. اگر تخمک ها به جنین تبدیل شوند، پزشک آن ها را در رحم کاشت می کند.
IVF به چندین دارو نیاز دارد، از جمله:
- سرکوب تخمک گذاری: اگر خانمی خیلی زود تخمک گذاری کند، IVF ممکن است کارساز نباشد. بسیاری از پزشکان برای جلوگیری از تخمک گذاری زودرس، هورمون های آنتاگونیست گنادوتروپین را تجویز می کنند.
- داروهای تخمک گذاری: اگر تخمدان ها چندین تخمک آزاد کنند، احتمال موفقیت آمیز بودن IVF بیشتر است، مانند آی یو آی. پزشک برای ایجاد این مشکل کلومیفن یا لتروزول را تجویز می کند.
- پروژسترون: زنی که IVF دریافت می کند، پروژسترون را برای کمک به حمایت از بارداری اولیه مصرف می کند.
هنگام درمان ناباروری، پزشک ممکن است برای کمک به تنظیم چرخه قاعدگی، مصرف داروهای ضد بارداری هورمونی را به طور موقت توصیه کند. همچنین می تواند به آماده سازی بدن برای لقاح مصنوعی کمک کند.
در چه صورتی باید انتظار IVF را داشت؟
قبل از توصیه داروهای باروری، پزشک باید با استفاده از آزمایش خون، تصویربرداری از رحم و لوله های فالوپ و آزمایش تخمک گذاری، مشکل را تشخیص دهد. پزشک برای درمان ناباروری با استفاده از IVF ممکن است از یک زن بخواهد که چرخه های قاعدگی خود را ترسیم کند و دمای پایه بدن خود را هر روز صبح اندازه گیری کند. اگر تشخیص پزشک وضعیتی نباشد که به دارو پاسخ دهد، پزشک ممکن است IUI یا IVF را توصیه کند.
ممکن است لازم باشد یک زن قبل از شروع درمان ناباروری چند ماه صبر کند. زیرا مصرف داروهای باروری در روزهای خاصی از چرخه ضروری است. اگر اولین درمان مؤثر نباشد، پزشک ممکن است آزمایشات بیشتر، چرخه درمانی دیگر یا سایر درمان را توصیه کند.
اثرات جانبی
بسیاری از زنان عوارض جانبی داروهای باروری، به ویژه داروهایی که حاوی هورمون هستند، را تجربه می کنند.
شایع ترین عوارض جانبی عبارتند از:
- تغییرات خلقی، از جمله نوسانات خلقی، اضطراب و افسردگی
- عوارض جانبی فیزیکی موقت، از جمله تهوع، استفراغ، سردرد، گرفتگی عضلات و حساسیت سینه
- سندرم تحریک بیش از حد تخمدان
- زایمان های متعدد
- افزایش خطر سقط جنین
برخی از تحقیقات منبع معتبر نشان می دهد که برخی از داروهای باروری خطر ابتلا به سرطان تخمدان و آندومتر را افزایش می دهند.
| مطالعه بیشتر: راه های طبیعی برای پیشگیری از افسردگی |
و در آخر…
تلاش برای باردار شدن می تواند استرس زا باشد، به خصوص زمانی که مشکلات باروری عاملی باشد. بسیاری از زنانی که به دنبال درمان ناباروری هستند در نهایت می توانند باردار شوند. دریافت تشخیص درست هنگام انتخاب درمان مبتنی بر دارو بسیار مهم است، بنابراین بهتر است قبل از آن با پزشک صحبت کنید.
